fbpx
ΓΙΑ ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΚΑΛΕΣΤΕ :   ΑΘΗΝΑ  210 6962600, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ  2310 372600
ΑΜΕΣΗ ΑΝΑΓΚΗ! 14 501

Διαδερμικές βιοψίες καθοδηγούµενες από αξονικό τοµογράφο

Της Ιοκάστης Κουτσαμπασοπούλου Βιοκλινική Θεσσαλονίκης

Είναι ένα κοµµάτι της επεµβατικής ακτινολογίας που, εκτός από τη διάγνωση, βοηθά στη θεραπεία διάφορων παθήσεων. Στις περισσότερες των περιπτώσεων χρησιµοποιούνται ειδικά εργαλεία και υπό απεικονιστική παρακολούθηση, ενώ συνήθως γίνεται προώθηση ειδικών καθετήρων ή βελονών στα όργανα-στόχους. Πολλές περιπτώσεις που παλαιότερα απαιτούσαν χειρουργική παρέµβαση µπορούν να αντιµετωπιστούν µε ελάχιστα επεµβατική µέθοδο, χωρίς ανοικτή χειρουργική επέµβαση.  Οι επεµβατικές ακτινολογικές θεραπείες προσφέρουν µικρότερο ρίσκο, λιγότερο πόνο και µικρότερο διάστηµα ανάρρωσης σε σύγκριση µε τις ανοικτές χειρουργικές επεµβάσεις. Οι διαδερµικές βιοψίες είναι ελάχιστα επεµβατικές µέθοδοι λήψης υλικού για κυτταρολογική και ιστολογική εξέταση από ύποπτες εστιακές αλλοιώσεις διάφορων οργάνων:

  • Πνεύµονας
  • Ήπαρ
  • Πάγκρεας
  • Νεφρός
  • Ενδοκοιλιακές ή µεσοθωρακικές µάζες
  • Οστά

Κυρίως γίνεται σε ασθενείς µε αλλοιώσεις, µε άτυπα ακτινολογικά χαρακτηριστικά, προκειµένου να επιλυθούν τα διάφορα διαγνωστικά προβλήµατα που προκύπτουν τόσο στους ακτινολόγους όσο και τους κλινικούς ιατρούς. Συστήνεται από τον κλινικό ιατρό ανάλογα µε το είδος και το µέγεθος της βλάβης και πραγµατοποιείται από επεµβατικό ακτινολόγο.

Επίσης, είναι χρήσιµη σε ασθενείς µε εικόνα συµβατή µε κακοήθεια, οι οποίες πρόκειται να λάβουν προεγχειρητική χηµειοθεραπεία, προκειµένου να αναγνωριστούν τα επιµέρους χαρακτηριστικά που εκφράζει ο όγκος και να λάβουν στοχευµένη χηµειοθεραπεία.

Η οστική κυρίως βιοψία χρησιµοποιείται για τον χαρακτηρισµό οστικών αλλοιώσεων ή για τη λήψη υλικού προς καλλιέργεια, ώστε να αναδειχθεί το µικρόβιο που προκαλεί τη λοίµωξη.

Η απεικονιστική καθοδήγηση συµβάλλει στην υψηλή ακρίβεια τοποθέτησης της βελόνης βιοψίας, εντός της αλλοίωσης, µε ασφαλή προσπέλαση. Η χρήση οµοαξονικών συστηµάτων επιτρέπει τη λήψη πολλαπλών ιστολογικών δειγµάτων µε µία µόνο παρακέντηση.

Ωστόσο, κάθε όργανο εµφανίζει τη δική του ιδιαιτερότητα όσο αναφορά κυρίως τις ενδείξεις διενέργειας της βιοψίας.

Προετοιµασία

Ο ασθενής πρέπει να έχει διακόψει αντιπηκτικά (Sintrom) ή αντιαιµοπεταλιακά (π.χ., Salospir, Plavix, Iscover) φάρµακα τα οποία λαµβάνει, για κατάλληλη περίοδο πριν από την επέµβαση, σε συνεννόηση µε τον ιατρό. Την ηµέρα της εξέταση πρέπει να είναι νηστικός, ωστόσο να λάβει κανονικά τα υπόλοιπα φάρµακά του µε λίγο νερό.Ο ασθενής προσέρχεται στην κλινική, λαµβάνονται εξετάσεις αίµατος (γενική αίµατος και χρόνοι πήξης) και τοποθετείται φλεβοκαθετήρας. Στη συνέχεια, παραµένει στον θάλαµό του µέχρι την ώρα της εξέτασης.

Διαδικασία της διαδερµικής βιοψίας

Η κατευθυνόµενη διαδερµική βιοψία πραγµατοποιείται στην αίθουσα του αξονικού τοµογράφου. Αφαιρούνται τα ρούχα στον θάλαµο νοσηλείας, όπου και εισάγεται ο ασθενής, και ντύνεται µε ειδικό µανδύα µιας χρήσης. Στη συνέχεια, επιλέγεται από τον επεµβατικό ακτινολόγο η θέση τοποθέτησης του ασθενούς στο κρεβάτι του αξονικού τοµογράφου. Παράλληλα µε την επιλογή της θέσης, ο ασθενής πρέπει να είναι σύµφωνος ότι στη συγκεκριµένη θέση δεν δυσκολεύεται ή δυσφορεί, προκειµένου να συνεργαστεί κατά τη διάρκεια της βιοψίας. Αυτό γιατί κατά τη διάρκεια της εξέτασης απαιτείται ακινησία και συνεργασία του ασθενούς στις αναπνοές, σύµφωνα µε τις οδηγίες του ιατρού.

Στη συνέχεια, λαµβάνονται εικόνες στον αξονικό τοµογράφο για τον εντοπισµό της προς εξέτασης αλλοίωσης. Αφού τοποθετηθούν τα σηµάδια στο δέρµα, γίνεται τοπική αναισθησία και σταδιακά προωθείται η βελόνα προς τη βλάβη, ελέγχοντας τη θέση της µε τον αξονικό τοµογράφο ανά τακτά διαστήµατα. Όταν η θέση της βελόνας εντός της βλάβης είναι ικανοποιητική, λαµβάνονται δείγµατα, η βελόνα αποσύρεται και ο ασθενής τοποθετείται µε το βάρος του προς το σηµείο που παρακεντήθηκε.

Μετά την επεµβατική πράξη

Ο ασθενής µετά την επέµβαση παραµένει κλινήρης για συγκεκριµένο χρονικό διάστηµα, ανάλογα µε το σηµείο που διενεργήθηκε η βιοψία στη βραχεία νοσηλεία. Εφόσον δεν υπάρχουν επιπλοκές, µπορεί να σιτιστεί µία ώρα µετά το πέρας της επέµβασης. Στη συνέχεια, γίνεται επαναληπτικός απεικονιστικός έλεγχος για πιθανόν καθυστερηµένες επιπλοκές, λαµβάνεται γενική αίµατος και εξέρχεται.

Απεικονιστικά καθοδηγούµενες διαδερµικές παροχετεύσεις

Οι απεικονιστικά καθοδηγούµενες διαδερµικές παροχετεύσεις είναι ελάχιστα επεµβατικές τεχνικές θεραπείας συµπτωµατικών υγρικών συλλογών διάφορων τύπων και αιτιολογιών, όπως µετεγχειρητικές συλλογές κοιλίας, αποστήµατα µαλακών µορίων ή πλευριτικές συλλογές-εµπυήµατα.

Πώς γίνεται;

Η εξέταση διενεργείται υπό την καθοδήγηση αξονικού τοµογράφου ή υπερήχων. Ο επεµβατικός ακτινολόγος αναισθητοποιεί την ανατοµική περιοχή ενδιαφέροντος µε τη χρήση τοπικής αναισθησίας και παρακεντεί τη συλλογή διαδερµικά µε λεπτή βελόνη. Στη συνέχεια, διαµέσου οδηγού σύρµατος τοποθετείται διαδερµικός καθετήρας τύπου pig-tail εντός της συλλογής, ο οποίος συνδέεται µε εξωτερικό σακουλάκι, µε σκοπό τη συνεχή παροχέτευση.

Μετά την επεµβατική πράξη

Μετά το πέρας της επέµβασης, ο ασθενής θα πρέπει να παραµείνει σε θάλαµο της παθολογικής ή της χειρουργικής κλινικής για 24 ώρες. Ο παροχετευτικός καθετήρας αφαιρείται όταν ο κλινικο-απεικονιστικός επανέλεγχος επιβεβαιώσει την πλήρη ύφεση των συµπτωµάτων και την παροχέτευση της συλλογής.

Διαδερµική τοποθέτηση νεφροστοµίας υπό την καθοδήγηση αξονικού τοµογράφου

Η διαδερµικήνεφροστοµία υπό απεικονιστική καθοδήγηση είναι µια γρήγορη και αποτελεσµατική επεµβατική µέθοδος, µε ελάχιστη νοσηρότητα και θνητότητα, στην οποία µπορούν να υποβληθούν και βαρέως πάσχοντες ασθενείς.

Εφαρµόζεται σαν εναλλακτική µέθοδος της χειρουργικής επέµβασης ή της διουρηθρικήςουρητηρικής προσπέλασης, τουλάχιστον σε ένα πρώτο οξύ στάδιο του προβλήµατος και µέχρι την οριστική απόφαση του τρόπου αντιµετώπισης, καθώς και ως η πρώτη φάση διάφορων διαδερµικών επεµβατικών χειρισµών στο αποχετευτικό συστηµάτων νεφρών, µε σκοπό διαγνωστικό ή θεραπευτικό.

Η πλέον συχνή ένδειξη διαδερµικής προσπέλασης του πυελοκαλυκικού του νεφρού είναι η έσω ή έξω εκτροπή των ούρων, σε περιπτώσεις απόφραξης από καλοήθη ή κακοήθη αιτία.

Από τις κυριότερες ενδείξεις διαδερµικής εκτροπής των ούρων είναι η απόφραξη της αποχετευτικής µοίρας του νεφρού από κακοήθη νεοπλάσµατα του ουρογεννητικού συστήµατος (µήτρας – τραχήλου, ωοθηκών, ουροδόχου κύστεως, προστάτη), του ορθοσιγµοειδούς ή από οπισθοπεριτοναϊκούς λεµφαδένες.

Άλλα καλοήθη αίτια που αποτελούν και τις βασικές ενδείξεις είναι η λιθίαση, η ιατρογενής απολίνωση των ουρητήρων έπειτα από εργώδεις χειρουργικές πρακτικές, τα συρίγγια και η αιµορραγική κυστίτιδα.

Τα πλεονεκτήµατα της µεθόδου είναι το µεγάλο εύρος επιλογής του µεγέθους των καθετήρων παροχέτευσης, η δυνατότητα µέτρησης παροχής των ούρων ανά πάσα στιγµή και η τοπική αναισθησία.

Η εξέταση διενεργείται υπό την καθοδήγηση αξονικού τοµογράφου ή υπερήχων. Ο επεµβατικός ακτινολόγος αναισθητοποιεί την ανατοµική περιοχή ενδιαφέροντος µε τη χρήση τοπικής αναισθησίας και παρακεντεί το πυελοκαλυκικό σύστηµα διαδερµικά µε λεπτή βελόνη.

Συγκεκριµένα, το καταλληλότερο σηµείο είναι ο οπίσθιος κάλυκας σαν σηµείο τοποθέτησης, ενώ σαν σηµείο προσπέλασης το σηµείο Brodel.

Στη συνέχεια διαµέσου οδηγού σύρµατος τοποθετείται διαδερµικός καθετήρας τύπου pig-tail εντός του πυελοκαλυκικού συστήµατος, που συνδέεται µε εξωτερικό σακουλάκι µε σκοπό τη συνεχή παροχέτευση.

Μετά την επεµβατική πράξη

Μετά το πέρας της επέµβασης, ο ασθενής θα πρέπει να παραµείνει σε θάλαµο της παθολογικής ή της χειρουργικής κλινικής για 24 ώρες. Ο παροχετευτικός καθετήρας αφαιρείται όταν ο κλινικό-απεικονιστικός επανέλεγχος επιβεβαιώσει την πλήρη ύφεση των συµπτωµάτων και την παροχέτευση της συλλογής.

 

Ιοκάστη Κουτσαµπασοπούλου
Ακτινοδιαγνώστης– Επεµβατική Aκτινολόγος,
Επιστηµονική Συνεργάτης Βιοκλινικής Θεσσαλονίκης

2018-05-09T11:58:21+00:00