fbpx
ΓΙΑ ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΚΑΛΕΣΤΕ :   ΑΘΗΝΑ  210 6962600, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ  2310 372600
ΑΜΕΣΗ ΑΝΑΓΚΗ! 14 501

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου

Του Κωνσταντίνου Στάμου Βιοκλινική Αθηνών


Το παχύ έντερο είναι η συνέχεια του λεπτού εντέρου, ξεκινά από το δεξιό κάτω μέρος της κοιλίας (δεξιό κόλο), ανεβαίνει προς τα πάνω και στη συνέχεια έρχεται προς το αριστερό άνω μέρος της κοιλίας (εγκάρσιο κόλο). 

Το έντερο μετά κατεβαίνει προς τα αριστερά (σιγμοειδές) και με το ορθό καταλήγει στον πρωκτό για στην κένωση των κοπράνων από το σώμα.

Καρκίνος παχέος εντέρου

Τα φυσιολογικά ανθρώπινα κύτταρα μεγαλώνουν και διαιρούνται (πολλαπλασιάζονται) ανάλογα με τις ανάγκες του οργανισμού.

Όταν τα κύτταρα γερνούν, πεθαίνουν και νέα κύτταρα παίρνουν τη θέση τους. Αυτή η σειρά γεγονότων μερικές φορές αποδιοργανώνεται, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται κύτταρα που δεν χρειάζονται και δεν είναι λειτουργικά, ενώ γερασμένα κύτταρα, που δεν είναι λειτουργικά, δεν καταστρέφονται.

Αυτά τα πλεονάζοντα και συνήθως μη λειτουργικά κύτταρα δημιουργούν μάζες – όγκους που αναπτύσσονται εις βάρος του οργανισμού που τους θρέφει.

Οι όγκοι ανάλογα με τη βιολογική συμπεριφορά τους μπορεί να χαρακτηρίζονται ως καλοήθεις ή κακοήθεις.

Σε τι διαφέρουν οι καλοήθεις από τους κακοήθεις όγκους;

Οι κακοήθεις όγκοι (όπως ο καρκίνος) μπορεί να είναι απειλητικοί για τη ζωή.

Ακόμη και αν αφαιρεθούν, μπορεί να αναπτυχθούν ξανά (υποτροπή του όγκου), ενώ εισβάλλουν (διηθούν) και καταστρέφουν ιστούς και όργανα που βρίσκονται γύρω τους.

Τα κακοήθη κύτταρα,επίσης,μπορεί να διαφύγουν από την αρχική εστία και να μεταναστεύσουν σε άλλα όργανα του σώματος όπου σχηματίζουν νέους όγκους, που ονομάζονται«μεταστάσεις».

Οι καλοήθεις όγκοι ΔΕΝ είναι καρκίνος.

Πολύ σπάνια είναι απειλητικοί για τη ζωή και εξίσου σπάνια υποτροπιάζουν.

Δεν διηθούν τους γύρω ιστούς και δεν μεταναστεύουν σε άλλα όργανα.

Η αντιμετώπισή τους γίνεται συχνά με ενδοσκοπικές τεχνικές από τον επεμβατικό γαστρεντερολόγο.

Η επεμβατική ενδοσκόπηση στον Όμιλο της ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗΣ έχει αναπτυχθεί ιδιαίτερα χάρη στη συνεργασία με καλά εκπαιδευμένους ενδοσκόπους.

Ποια είναι τα αίτια του καρκίνου του παχέος εντέρου;

Η μεγάλη πλειονότητα των καρκίνων του παχέος εντέρου αποτελεί εξέλιξη πρώιμων βλαβών που χαρακτηρίζονται «προ-καρκινωματώδεις βλάβες».

Οι πιο συχνές βλάβες που οδηγούν στην ανάπτυξη καρκίνου είναι οι πολύποδες του παχέος εντέρου.

Σχεδόν όλοι οι καρκίνοι του εντέρου προέρχονται από έναν εξαλλαγμένο πολύποδα.

Οι πολύποδες είναι μικροί καλοήθεις όγκοι που αναπτύσσονται στο βλεννογόνου του εντέρου, δηλαδή στον εσωτερικό του τοίχωμα.

Με την πρόοδο των ετών, καρκινικά κύτταρα αναπτύσσονται στην κορυφή του πολύποδα και σταδιακά τον καταλαμβάνουν ολόκληρο.

Η συνέχεια είναι δεδομένη, αφού χωρίς θεραπεία τα κύτταρα συνεχίζουν να πολλαπλασιάζονται, να διηθούν το τοίχωμα του εντέρου αλλά και να εξαπλώνονται και σε άλλα όργανα.

Όπως διαπιστώθηκε από πολύχρονες μελέτες, υπάρχει μια αλληλουχία γεγονότων (μεταλλάξεις) που οδηγεί το φυσιολογικό έντερο στην ανάπτυξη πολύποδα και στη συνέχεια την εξαλλαγή του πολύποδα σε καρκίνο.

Πόσο συχνός είναι ο καρκίνος του παχέος εντέρου;

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι ο συχνότερος καρκίνος του πεπτικού συστήματος, ο τρίτος συχνότερος καρκίνος στους άνδρες και ο δεύτερος συχνότερος στις γυναίκες.

Υπολογίζεται ότι κάθε άνθρωπος έχει περίπου 5% πιθανότητες στη ζωή του να αναπτύξει καρκίνο του παχέος εντέρου.

Ποιοι άνθρωποι κινδυνεύουν περισσότερο από καρκίνο παχέος εντέρου;

Υπάρχουν αρκετές μελέτες που δείχνουν ότι ο καρκίνος του παχέος εντέρου σχετίζεται με συγκεκριμένες διαιτητικές συνήθειες.

Κυρίως ενοχοποιείται η συχνή κατανάλωση ζωικού λίπους σε συνδυασμό με μειωμένη κατανάλωση φυτικών ινών.

Παράγοντες κινδύνου θεωρούνται,επίσης, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και το κάπνισμα.

Μεγαλύτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η πιθανή γενετική επιβάρυνση που οδηγεί στην ανάπτυξη καρκίνου του παχέος εντέρου.

Η κύρια ανησυχία όσων έχουν στην οικογένειά τους ασθενείς με καρκίνο του παχέος εντέρου είναι εάν αντιμετωπίζουν και οι ίδιοι αυξημένο κίνδυνο να νοσήσουν στο μέλλον.

Η αλήθεια είναι ότι αντιμετωπίζουν πραγματικό κίνδυνο μόνο εάν ο καρκίνος έχει διαγνωσθεί σε συγγενή πρώτου βαθμού και σε ηλικία μικρότερη των 50 ετών ή εάν υπάρχουν αρκετοί συγγενείς πρώτου βαθμού με νόσο.

Όσοι πάσχουν από τα παραπάνω σύνδρομα πρέπει να υποβάλλονται σε γενετικό έλεγχο, να δέχονται γενετική συμβουλή και να ελέγχονται αντίστοιχα οι συγγενείς πρώτου βαθμού.

Η εξέταση του γενετικού υλικού γίνεται σε εξειδικευμένα εργαστήρια μοριακής βιολογίας, όπως το αντίστοιχο της ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗΣ.

Πώς γίνεται ο προ-συμπτωματικός έλεγχος (screening) του καρκίνου του παχέος εντέρου;

Με βάση την κρατούσα θεωρία ότι ο καρκίνος του παχέος εντέρου προέρχεται από την κακοήθη εξαλλαγή ενός πολύποδα, ο προ-συμπτωματικός έλεγχος γίνεται για την πρώιμη ανίχνευση και αφαίρεση των πολυπόδων.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστά την εκτέλεση κολονοσκόπησης σε όλους το 50ό έτος ηλικίας και στη συνέχεια ανάλογα με τα ευρήματα και το οικογενειακό ιστορικό ανά δεκαετία, πενταετία ή και συχνότερα.

Ο Ομιλος της ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗΣ έχει επανειλημμένα πραγματοποιήσει εξορμήσεις ενημέρωσης αλλά και δωρεάν προσφορά προ-συμπτωματικού ελέγχου στον γενικό πληθυσμό.

Οι φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου σχετίζονται με τον καρκίνο;

Οι δύο γνωστές φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου, η ελκώδης κολίτιδα και η νόσοςCrohn, σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του παχέος.

Ειδικά οι ασθενείς που πάσχουν από ελκώδη κολίτιδα μπορεί να πρέπει να υποβληθούν προφυλακτικά σε σχεδόν ολική κολεκτομή.

Ποια είναι τα συμπτώματα του καρκίνου του παχέος εντέρου και του ορθού;

Η κλινική εικόνα του καρκίνου του παχέος εντέρου εξαρτάται από τρία δεδομένα: Το στάδιο της νόσου, την εντόπιση του όγκου και την εμφάνιση τυχαίων επιπλοκών.

Σύμφωνα με τα παραπάνω, καρκίνοι που εντοπίζονται στο δεξιό τμήμα του εντέρουεμφανίζονται συχνά μεαδυναμία, απώλεια βάρους και αναιμία.

Αυτό συμβαίνει διότι σε αυτό το τμήμα του το έντερο έχει μεγάλη διάμετρο, ενώ τα κόπρανα είναι πολύ αραιά και υδαρή.

Αυτό επιτρέπει σε έναν όγκο να μεγαλώσει αρκετά χωρίς να δώσει έντονα συμπτώματα ή να κλείσει τη δίοδο των κοπράνων.

Αντίθετα, ο ασθενής χάνει για μακρό χρονικό διάστημα αίμα σε μικροσκοπικό επίπεδο.

Όγκοι που εντοπίζονται στο αριστερό τμήμα του εντέρου, όπως είναι οι όγκοι του σιγμοειδούς, εμφανίζονται με διαταραχές των συνηθειών του εντέρου, αίμα στις κενώσεις ή και μεγάλη δυσκολία στην κένωση του εντέρου.

Αυτό συμβαίνει διότι εδώ το έντερο έχει μικρότερη διάμετρο, ενώ τα κόπρανα είναι πλέον σχηματισμένα και ογκώδη.

Οι όγκοι του ορθού εμφανίζονται συνήθως με απώλεια αίματος και δυσκολία στην κένωση, πόνο ή αίσθηση ότι το έντερο δεν αποβάλει το περιεχόμενό του.

Ποιες μπορεί να είναι οι επιπλοκές του καρκίνου του παχέος εντέρου;

Οι επιπλοκές του καρκίνου του παχέος εντέρου που μπορεί να είναι και οι πρώτες θορυβώδεις εκδηλώσεις της νόσου περιλαμβάνουν:

Την απόφραξη του εντέρου (ειλεός), την αιμορραγία και τη διάτρηση του εντέρου.

Εάν η νόσος έχει ξεφύγει από τα όρια του εντέρου και υπάρχουν μεταστάσεις ή διασπορά στην κοιλιά, μπορεί να εκδηλωθεί συλλογή υγρού στην κοιλιά (ασκίτης) ή ίκτερος.

Ευτυχώς σήμερα με την ευρεία διάδοση της κολονοσκόπησης, οι περισσότεροι ασθενείς φθάνουν στον ιατρό σε σχετικά πρώιμο στάδιο.

Τι είναι η σταδιοποίηση του καρκίνου του παχέος εντέρου;

Όπως περιγράψαμε πιο πάνω, ο καρκίνος μπορεί να ξεφύγει από τα όρια του οργάνου και να επεκταθεί σε άλλους ιστούς και όργανα.

Η σταδιοποίηση είναι η αποτύπωση της επέκτασης του καρκίνου ανά πάσα στιγμή στο σώμα του ανθρώπου.

Η σταδιοποίηση γίνεται οπωσδήποτε πριν από την εφαρμογή οποιασδήποτε θεραπείας, ώστε να είναι μετρήσιμη και η αποτελεσματικότητά της.

Η βασική σταδιοποίηση του καρκίνου του παχέος εντέρου γίνεται με αξονικές τομογραφίες της κοιλιάς.

Ανάλογα με τα ευρήματα, μπορεί να ζητηθούν και επιπλέον εξετάσεις.

Η τομογραφία γίνεται ώστε να αναδειχθεί η επέκταση του αρχικού όγκου, να ελεγχθεί η πιθανότητα ο όγκος να έχει εξαπλωθεί σε άλλα σημεία της κοιλιάς αλλά και να φανούν πιθανές μεταστάσεις σε λεμφαδένες ή στο συκώτι.

Οι πνεύμονες ελέγχονται μόνον εάν υπάρχουν σαφείς ενδείξεις από την τομογραφία της κοιλιάς εκτός από τις περιπτώσεις καρκίνου του ορθού, όπου ελέγχονται κατά τη βασική σταδιοποίηση.

Τι περιλαμβάνει η θεραπεία του καρκίνου του παχέος εντέρου;

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι χειρουργική νόσος.

Το σημαντικότερο κομμάτι της θεραπείας είναι η χειρουργική επέμβαση και εκείνη είναι που σε μεγάλο βαθμό καθορίζει την πορεία της νόσου.

Οι επεμβάσεις που γίνονται ονομάζονται «κολεκτομές» και αφορούν την εκτομή καθορισμένων τμημάτων του παχέος εντέρου μαζί με τα αγγεία και τους λεμφαδένες που τα συνοδεύουν.

Το τμήμα του εντέρου που αφαιρείται εξαρτάται από την εντόπιση του όγκου αλλά και κάποια ανατομικά χαρακτηριστικά που μπορεί να διαμορφώσουν τα όρια της εκτομής.

2018-05-09T12:08:55+00:00