fbpx
ΓΙΑ ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΚΑΛΕΣΤΕ :   ΑΘΗΝΑ  210 6962600, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ  2310 372600
ΑΜΕΣΗ ΑΝΑΓΚΗ! 14 501

Η οστεονεκρωτική τριάδα του γόνατος

Του Παναγιώτη Σουκάκου Βιοκλινική Αθηνών

Ταξινόμηση – διάγνωση – θεραπεία

Η ιδιοπαθής οστεονέκρωση του έσω μηριαίου κονδύλου είναι γνωστή ορθοπαιδική πάθηση, η οποία χαρακτηρίζεται από αιφνίδιο πόνο στην έσω αρθρική σχισμή του γόνατος. 

Επιπλέον της εντόπισης της νεκρωτικής βλάβης στον έσω μηριαίο κόνδυλο, περιγράφονται και νεκρωτικές βλάβες στην επιγονατίδα και στο έσω κνημιαίο πλατώ.

Οι τρεις αυτές εντοπίσεις αναγνωρίζονται ως η νεκρωτική τριάδα του γόνατος.

Τα απεικονιστικά και κλινικά ευρήματα καθώς επίσης οι θεραπευτικές επιλογές περιγράφονται με λεπτομέρεια για καθεμία από τις ως άνω αναφερόμενες νεκρωτικές βλάβες του γόνατος.

Οστεονέκρωση έσω μηριαίου κονδύλου

Η οστεονέκρωση του έσω μηριαίου κονδύλου παρουσιάζεται κυρίως σε γυναίκες ηλικίας άνω των 60 ετών, με αιφνίδιο πόνο και ευαισθησία στην έσω αρθρική σχισμή του γόνατος.

Κατά την κλινική εκτίμηση δεν σημειούται ύδραρθρος, ενώ το εύρος κίνησης ευρίσκεται εντός φυσιολογικών ορίων.

Τα ακτινολογικά ευρήματα διατρέχουν 5 στάδια, εκ των οποίων το Στάδιο Ι είναι χωρίς διαγνωστική σημασία, ενώ το Στάδιο ΙΙ χαρακτηρίζεται από την απώλεια της καμπυλότητας και επιπέδωση του έσω μηριαίου κονδύλου.

Στο Στάδιο ΙΙΙ είναι χαρακτηριστική η διαυγαστική άλως, η οποία παραπέμπει στη νέκρωση του υποχόνδριου οστού και την αποκόλληση της υποχόνδριας πλάκας από τον αρθρικό χόνδρο.

Το Στάδιο IV χαρακτηρίζεται από περαιτέρω καταστροφή και νέκρωση του υποχόνδριου οστού, η οποία καταλαμβάνει ολόκληρη την εγκάρσια διάμετρο του έσω μηριαίου κονδύλου, ενώ το Στάδιο V ισοδυναμεί με βαριάς μορφής εκφυλιστική οστεοαρθρίτιδα του έσω διαμερίσματος και εν συνεχεία ολόκληρης της άρθρωσης.

Σε αντίθεση με τις απλές ακτινογραφίες, στα Στάδια Ι και ΙΙ, όπου τα ευρήματα δεν είναι ιδιαίτερα εμφανή, το σπινθηρογράφημα και η μαγνητική τομογραφία θέτουν τη διάγνωση, λόγω της αυξημένης εξειδίκευσης και ευαισθησίας που διαθέτει η μαγνητική τομογραφία και της αυξημένης καθήλωσης του ραδιενεργού ισοτόπου στη νεκρωτική βλάβη, η οποία εμφανίζεται μέχρι και 15 φορές μεγαλύτερη σε σύγκριση με το φυσιολογικό γόνατο.

Οστεονέκρωση έσω κνημιαίου πλατώ

Η οστεονέκρωση του έσω κνημιαίου πλατώ είναι κατά πολύ λιγότερο συχνή αυτής του έσω μηριαίου κονδύλου και δύναται να διαφύγει της προσοχής και να διαγνωστεί ως εκφυλιστική οστεοαρθρίτιδα του έσω διαμερίσματος του γόνατος ή ως νόσος του εκφυλισμένου έσω μηνίσκου.

Τα κλινικά και απεικονιστικά ευρήματα είναι παρόμοια με αυτά της νεκρωτικής βλάβης του έσω μηριαίου κονδύλου, ενώ το γόνατο διατηρεί φυσιολογικό εύρος κίνησης χωρίς παραμόρφωση βλαισότητος ή ραιβότητος.

Η οστεονεκρωτική βλάβη, πάντως, αξίζει να σημειωθεί ότι είναι περισσότερο διακριτή και εμφανής στην πλάγια ακτινογραφία, σε αντίθεση με την οστεονέκρωση του έσω μηριαίου κονδύλου που είναι περισσότερο εμφανής στην κατά μέτωπο ακτινογραφία.

Οστεονέκρωση της επιγονατίδας

Η ιδιοπαθής οστεονέκρωση της επιγονατίδας είναι εξαιρετικά σπάνια. Εντοπίζεται συνηθέστερα στον άνω πόλο της επιγονατίδος.

Ως πιθανές αιτίες ενοχοποιούνται η χορήγηση στεροειδών, αγγειακό τραύμα πρωτογενές ή απότοκο απαγγείωσης της επιγονατίδας σε επέμβαση ολικής αρθροπλαστικής, όπου επιχειρείται εκτεταμένη κινητοποίηση του συμπλέγματος των καθεκτικών συνδέσμων και του θυλάκου.

Συχνότερη αιτία οστεονέκρωσης της επιγονατίδας είναι η ύπαρξη ιστορικού αυτοάνοσου νοσήματος, ενώ η διαφορική διάγνωση περιλαμβάνει τη διαχωριστική οστεοχονδρίτιδα των ενηλίκων, τη διφυή επιγονατίδα και ραχιαία οστικά ελλείμματα της επιγονατίδας.

Θεραπευτική αντιμετώπιση

Η αντιμετώπιση των νεκρωτικών βλαβών του γόνατος συνδέεται κυρίως με το στάδιο της νόσου, την ηλικία του ασθενούς και την έκταση της νεκρωτικής βλάβης.

Στο θεραπευτικό οπλοστάσιο του ορθοπαιδικού χειρουργού περιλαμβάνονται η υψηλή οστεοτομία της κνήμης, η μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική και η ολική αρθροπλαστική του γόνατος.

Γενικώς, η μεγάλη πλειοψηφία των ασθενών (85%) έχει ένδειξη χειρουργικής παρέμβασης, ενώ μικρό ποσοστό (15%) υποβάλλεται σε συντηρητική αγωγή.

Η συντηρητική αγωγή συνίσταται σε αποφόρτιση, αντιφλεγμονώδη αγωγή και φυσικοθεραπεία και αφορά κυρίως μικρές σε έκταση οστεονεκρωτικές βλάβες, οι οποίες γενικώς δεν έχουν την τάση να επιδεινωθούν.

Η υψηλή οστεοτομία της κνήμης έχει ένδειξη σε ασθενείς Σταδίου ΙΙΙ κάτω της ηλικίας των 60 ετών και με έκταση της νεκρωτικής βλάβης που δεν υπερβαίνει το 50% της εγκάρσιας διαμέτρου του έσω μηριαίου κονδύλου.

Η μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική έχει ένδειξη σε ασθενείς Σταδίου ΙΙΙ μεγαλύτερης ηλικίας των 65 ετών και έκτασης νεκρωτικής βλάβης που υπερβαίνει το 50% της εγκάρσιας διαμέτρου του έσω μηριαίου κονδύλου.

Τέλος, η ολική αρθροπλαστική επιφυλάσσεται για ασθενείς με βαριά εκφυλιστική οστεοαρθρίτιδα του γόνατος.

Συμπερασματικά, η οστεονεκρωτική τριάδα του γόνατος αφορά από πλευράς συχνότητας τον έσω μηριαίο κόνδυλο, προσβάλλει κυρίως γυναίκες άνω των 60 ετών, η κλινική εικόνα δεν είναι ιδιαιτέρως εντυπωσιακή και η διάγνωση τίθεται επί τη βάσει των απεικονιστικών ευρημάτων και ιδιαιτέρως της μαγνητικής τομογραφίας και του σπινθηρογραφήματος 3 φάσεων.

Η θεραπεία είναι χειρουργική στη μεγαλύτερη πλειονότητα των ασθενών, ενώ η συντηρητική αγωγή ενδείκνυται για μικρής έκτασης νεκρωτικές βλάβες, οι οποίες δεν έχουν τάση να επιδεινωθούν.

2018-05-09T12:11:05+00:00