ΤΜΗΜΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΥ ΙΩΔΙΟΥ

Λειτουργεί ανελλιπώς από το 2001

Από το Δεκ.1946 και το πρώτο δημοσιευμένο άρθρο (JAMA-S.SEIDLIN et al ) για τις ικανότητες του ραδιενεργού ιωδίου στη θεραπεία του καρκίνου του θυρεοειδούς , το ¹³¹Ι εξακολουθεί και σήμερα να είναι το πιο χρήσιμο και φθηνό εργαλείο στην παρακολούθηση και τη θεραπεία αυτής της νόσου. Ως εκ τούτου η ιωδοθεραπεία δεν  αντιπροσωπεύει μία καινούργια θεραπευτική προσέγγιση των παθήσεων του θυρεοειδούς ,αλλά για λόγους ακτινοπροστασίας εξακολουθεί να μην καταλαμβάνει τη θέση που της αξίζει.

Ξέρουμε πολύ καλά ότι με μικρές δόσεις μπορούμε να ελέγχουμε  ικανοποιητικά τον υπερθυρεοειδισμό σε μερικές εβδομάδες , με σχετικά μεγαλύτερες δόσεις συρρικνώνεται μια σημαντική βρογχοκήλη η οποία δεν είναι δυνατόν να χειρουργηθεί ενώ με μεγάλες και ατομικευμένες δόσεις ελέγχουμε μακροχρόνια τον καρκίνο του θυρεοειδούς και κυρίως τις μεταστάσεις αυτού .

Η πρωτεύουσα  θέση του ραδιενεργού ιωδίου στην διάγνωση και τη θεραπεία παθήσεων του θυρεοειδούς συνίσταται στη μοναδική ικανότητά του να προσλαμβάνεται, να οργανοποιείται και να αποθηκεύεται στο θυρεοειδικό κύτταρο (μεταβολική θεραπεία , εσωτερική επιλεκτική ακτινοθεραπεία , αναίμακτη θυρεοειδεκτομή).

Η θεραπευτική δράση του ¹³¹Ι προέρχεται από τη β-διάσπασή του κατά την οποία  εκπέμπεται επίσης και γ-ακτινοβολία, η οποία χρησιμοποιείται για διαγνωστικούς λόγους. Η διεισδυτικότητα  της β-ακτινοβολίας του ιωδίου είναι της τάξεως των 2,5 χιλ.

Βασική προϋπόθεση ιωδοθεραπείας είναι η ικανοποιητική πρόσληψη του ιωδίου ¹³¹Ι από το θυρεοειδικό ιστό.

Το Ιώδιο ¹³¹Ι παράγεται σε πυρηνικό αντιδραστήρα από U-235 και καταλήγει σε σταθερό Xe – 131, έχει χρόνο υποδιπλασιασμού Τ_1/2 = 8,02 ημέρες , ενώ η ενέργεια   γ = 364 keV   και  β = 606 keV.

Η ιοντίζουσα  ακτινοβολία προκαλεί σημαντική (δοσοεξαρτώμενη) βλάβη στο DNA των κυττάρων , στη συνέχεια τη δυσλειτουργία τους και τελικά , το θάνατο των κυττάρων.

Παρά τη γενική καλή συμπεριφορά του καρκίνου του θυρεοειδούς αδένος ( καλώς διαφοροποιημένου προερχόμενος από τα επιθηλιακά θυλακιώδη κύτταρα = θηλώδους /papillary PTC + θυλακιώδους/follicular FTC τύπου) και την ύπαρξη ακόμα μερικών αντιφατικών απόψεων παρακολουθήσεως  και αντιμετωπίσεως αυτών των περιστατικών, οι περισσότεροι συγγραφείς που ασχολούνται με το θέμα είναι της απόψεως

-εξαιρέσεως του πρωταρχικού όγκου (ολική/σχεδόν ολική θυρεοειδεκτομή)

-λεμφαδενικού καθαρισμού τραχήλου σε δεδομένη περίπτωση

-χορηγήσεως ραδιενεργού ιωδίου ¹³¹Ι (ablative dose)

-διαβίωσης θεραπείας καταστολής με θυρεοειδικές ορμόνες (THST).

Η ως άνω μεθοδολογία θα προσφέρει στον ασθενή μακροχρόνιες περιόδους ελεύθερης νόσου και φυσιολογικής ζωής .            

Η χορήγηση του ραδιενεργού ιωδίου για την καυτηρίαση (εκρίζωση – ablation) των υπολειμμάτων λειτουργικού θυρεοειδικού ιστού στην κοίτη του αδένος μετά  την ολική /σχεδόν ολική θυρεοειδεκτομή είναι μία πρακτική ευρείας  αποδοχής , η οποία έχει τα εξής οφέλη  μειώνει το ρίσκο τοπικών υποτροπών , αυξάνει κατά κόρον την ευαισθησία των μελλοντικών  σπινθηρογραφημάτων ολοκλήρου του σώματος αυτών των ασθενών (Εικ. 2), καθιστά την θυρεοσφαιρίνη αίματος (Tg)  έναν πολύ ευαίσθητο καρκινικό δείκτη – tumor marker – στην μακροχρόνια παρακολούθηση αυτών των περιστατικών. Η προετοιμασία ασθενών για τη χορήγηση θεραπείας γίνεται είτε κλασσικά με τη διακοπή της λήψης θυροξίνης είτε με τη βοήθεια ανασυνδυασμένης ανθρώπινης θυρεοειδοτρόπου ορμόνης (rhTSH = Thyrogen) σε δύο συνεχόμενες ενδομυικές ενέσεις , με σημαντική βελτίωση της ποιότητας ζωής κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας.

Η ραδιοιωδοθεραπεία επιβάλλεται επίσης στις περιπτώσεις επίμονης υπερλειτουργίας του αδένα που δεν επιδέχονται τη χειρουργική η τη φαρμακευτική αγωγή. Εξακολουθεί να βρίσκεται σε πολύ χαμηλό επίπεδο κόστους σε σύγκριση με τις άλλες θεραπείες και στις ΗΠΑ είναι η 1^η θεραπευτική αντιμετώπιση αυτών των περιστατικών , ενώ στην Ευρώπη και προπαντός την Ελλάδα ,για λόγους που σχετίζονται με την ακτινοβολία , είναι όπλο τελευταίας επιλογής.

Στην δεκαπεντάχρονη λειτουργία του τμήματος  φιλοξενήσαμε  περίπου 2.550 περιστατικά , από την Ελλάδα και το εξωτερικό, 120 από τα οποία έχουν πάρει 2 ή 3 ή και 4 φορές  θεραπευτικές δόσεις ιωδίου ενώ οι περισσότεροι ασθενείς εξακολουθούν να κάνουν τους επαναληπτικούς ετήσιους ελέγχους στην κλινική μας .

Άρθρα