Του Ιωάννη Μπουζαλά Βιοκλινική Αθηνών
- Εύκαμπτη Νεφρολιθοτριψία (RIRS, Retrogade Intrarenal Surgery)
- Διαδερμική Νεφρολιθοτριψία (PCNL, Percutaneous Nephrolithotomy)
- Ενδοσκοπική συνδυαστική ενδονεφρική χειρουργική (ECIRS, Endoscopic Combined Intra-Renal Surgery)
Η τεχνολογική ανάπτυξη στον τομέα της ενδοσκοπικής νεφρικής χειρουργικής με οπτικές ίνες υψηλής ευκρίνειας και εύκαμπτα ενδοσκόπια έχει προσφέρει «επανάσταση» στη θεραπεία των λίθων του ουροποιητικού συστήματος. Επίσης η χρήση laser και ο συνδυασμός με λιθοτρίπτες νέας γενιάς οδήγησε στην εγκατάλειψη των παλαιών χειρουργικών τεχνικών για την αντιμετώπιση της νεφρολιθίασης.
Μέχρι πριν από 30-35 χρόνια η αντιμετώπιση της λιθίασης παρέμενε δύσκολη, ιδιαίτερα τραυματική, επικίνδυνη και συχνά με σοβαρές επιπλοκές. 
Σήμερα χάρη στην εξέλιξη της τεχνολογίας οι ‘πέτρες’ του νεφρού αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά με ελάχιστα επεμβατικές μεθόδους:
- Εύκαμπτη νεφρολιθοτριψία (RIRS)
- Διαδερμική νεφρολιθοτριψία (PCNL)
- Ενδοσκοπική συνδυαστική ενδονεφρική χειρουργική (ταυτόχρονη PCNL και RIRS)
Εύκαμπτη Νεφρολιθοτριψία (RIRS, retrogade intrarenal surgery)
Η εύκαμπτη νεφρολιθοτριψία είναι μια ελάχιστα επεμβατική χειρουργική τεχνική για την αντιμετώπιση των λίθων νεφρού. Ουσιαστικά πρόκειται 
για ανιούσα ενδονεφρική χειρουργική (RIRS, retrogade intrarenal surgery), όπου ενδοσκοπικά, διαμέσου της ουρήθρας, της κύστης και του ουρητήρα αντιμετωπίζονται οι λίθοι του νεφρού. Αποτελεί μια ασφαλή μέθοδο με υψηλά ποσοστά επιτυχίας και σύντομο διάστημα νοσηλείας. Πραγματοποιείται από εξειδικευμένο ουρολόγο με εμπειρία στην ανιούσα ενδονεφρική χειρουργική. Ένα ουρητηρικό θηκάρι πρόσβασης (ureteral access sheath) τοποθετείται πάνω σε οδηγό σύρμα υπό συνεχή ακτινοσκοπικό έλεγχο. Στη συνέχεια το εύκαμπτο ουρητηροσκόπιο (ένα πολύ λεπτό και ευέλικτο όργανο) προωθείται στο νεφρό μέχρι το σημείο που βρίσκεται ο λίθος. Μέσα από το όργανο αυτό εισάγονται οι λιθοτρίπτες που θρυμματίζουν το λίθο, αλλά και οι ειδικές λαβίδες που τον συλλαμβάνουν και τον αφαιρούν.
- Ποσοστό επιτυχίας: 95% – 98%
- Ποσοστό επιπλοκών: 1%
- Προβλεπόμενος χρόνος νοσηλείας: 5-24 ώρες
Διαδερμική Νεφρολιθοτριψία
Η διαδερμική νεφρολιθοτριψία είναι μια χειρουργική επέμβαση που έχει στόχο την αφαίρεση λίθων απευθείας από τους νεφρούς με μία μόνο 
επέμβαση. Έχει ένδειξη κυρίως για τους μεγάλους λίθους των νεφρών ή για εκείνους τους λίθους που δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με την εξωσωματική λιθοτριψία. Τέτοιες περιπτώσεις είναι λίθοι μεγαλύτεροι από 2.5 εκ., οι κοραλλιογενείς λίθοι, οι σκληροί λίθοι που είναι ιδιαίτερα ανθεκτικοί στην εξωσωματική λιθοτριψία, καθώς και λίθοι σε ασθενείς με δυσμορφία του σκελετού ή μεγάλη παχυσαρκία. Πραγματοποιείται από εξειδικευμένους ουρολόγους με εμπειρία στην ενδονεφρική χειρουργική.
Αρχικά γίνεται παρακέντηση του νεφρού με βελόνα μέσω του δέρματος. Στη συνέχεια ο ουρολόγος με τη χρήση ειδικών διαστολέων διευρύνει το κανάλι παρακέντησης δημιουργώντας ένα λεπτό τούνελ από το δέρμα της οσφυϊκής χώρας έως το εσωτερικό του νεφρού, ώστε να μπορεί να εισέλθει το νεφροσκόπιο. Ανάλογα με το μέγεθος του λίθου, είτε αφαιρείται ολόκληρος είτε κατακερματίζεται πρώτα σε μικρότερα κομμάτια. Ο κατακερματισμός του λίθου γίνεται με laser ή άλλες πηγές ενέργειας.
- Ποσοστό επιτυχίας: 95% – 98%
- Ποσοστό επιπλοκών: 1%
- Προβλεπόμενος χρόνος νοσηλείας: 48-72 ώρες
Ενδοσκοπική συνδυαστική ενδονεφρική χειρουργική (ταυτόχρονη PCNL και RIRS)
Είναι συνδυασμός της ανιούσας ενδονεφρικής χειρουργικής (RIRS) και της διαδερμικής νεφρολιθοτριψίας (PCNL). Εφαρμόζεται από εξαιρετικά 
εξειδικευμένους ουρολόγους, απαιτεί σύγχρονο τεχνολογικό εξοπλισμό και άριστα εξοπλισμένη χειρουργική αίθουσα.
Κατά την επέμβαση δημιουργείται ένα κανάλι εργασίας από το δέρμα προς το νεφρό του ασθενούς που επιτρέπει την είσοδο του νεφροσκοπίου, ενώ ταυτόχρονα ένα εύκαμπτο ουρητηροσκόπιο ανέρχεται από την κύστη προς το νεφρό. Εντός του νεφρού τα δύο ενδοσκόπια συνεργάζονται και έτσι προσεγγίζεται και αντιμετωπίζεται κάθε λίθος, όσο μεγάλος κι να είναι, σε οποιοδήποτε σημείο του πυελοκαλυκικού συστήματος, όσο δυσπρόσιτο κι αν είναι αυτό.
Η ενδοσκοπική συνδυαστική ενδονεφρική χειρουργική προσφέρει:
- ταχύτερους χειρουργικούς χρόνους
- χαμηλά ποσοστά επιπλοκών
- υψηλότερο ποσοστό ελεύθερο λιθίασης
- μειωμένη ανάγκη για επανεπέμβαση
Η συγκεκριμένη μέθοδος είναι ότι καλύτερο έχει να προσφέρει η ενδοουρολογία στην αντιμετώπιση της σύνθετης ουρολιθίασης.
Η αντιμετώπιση της λιθίασης του ουροποιητικού συστήματος αντιπροσωπεύει ένα ταχέως εξελισσόμενο και συναρπαστικό πεδίο της ουρολογίας, που απαιτεί τη σωστή γνώση και το χειρισμό των νέων εξειδικευμένων τεχνολογιών.
Τόσο υψηλά ποσοστά επιτυχίας με τόσο χαμηλά ποσοστά επιπλοκών μπορούν να επιτευχθούν μόνο όταν συνυπάρχουν 3 προϋποθέσεις αλληλοεξαρτόμενες:
- Μεγάλη Ενδοουρολογική Εμπειρία
- Σωστή Επιλογή Μεθόδου
- Άρτιος Τεχνικός Εξοπλισμός
Ιωάννης Σ. Mπουζαλάς
Χειρουργός Ουρολόγος – Ανδρολόγος