Έρχεται το καλοκαίρι και πάλι θα αφήσουµε το σώµα µας να γευτεί τις χαρές που προσφέρουν η αυξηµένη θερµοκρασία, η υπέροχη ελληνική φύση και το νερό της πισίνας και της θάλασσας. 

Όταν το νερό µπαίνει στο αυτί µπορεί να µεταφέρει σε αυτό µικρόβια ή µύκητες. Συνήθως βγαίνει αµέσως µόνο του, το αυτί στεγνώνει και έτσι τα µικρόβια και οι µύκητες δεν προκαλούν κανένα πρόβληµα. Μερικές φορές όµως το νερό παραµένει εγκλωβισµένο στο κανάλι του αυτιού και το δέρµα µουλιάζει. Τότε τα µικρόβια και οι µύκητες αναπτύσσονται, πολλαπλασιάζονται και µπορεί να κάνουν φλεγµονή στο εξωτερικό τµήµα του αυτιού, δηλαδή εξωτερική ωτίτιδα.

Τι συµπτώµατα κάνει η εξωτερική ωτίτιδα;

• Νιώθετε το αυτί σας βουλωµένο και µπορεί να έχετε φαγούρα
• Το κανάλι του αυτιού πρήζεται και µερικές φορές αποφράσσεται
• Το αυτί αρχίζει να τρέχει και βγάζει γαλακτώδες υγρό
• Το αυτί πονάει και είναι πολύ ευαίσθητο στο άγγιγµα, ιδίως στον χόνδρο µπροστά από το κανάλι του
• Μερικές φορές, διογκώνονται οι λεµφαδένες του λαιµού

Τι προφυλάξεις µπορώ να πάρω;

Εάν νιώσετε το αυτί σας υγρό ή βουλωµένο µετά το κολύµπι, το λούσιµο ή το µπάνιο, βάλτε σ’ αυτό ωτικές σταγόνες για να το στεγνώσετε. Οι καλύτερες σταγόνες είναι αυτές που περιέχουν βορικό οξύ ή λευκό ξίδι. Το ελαφρύ όξινο περιβάλλον αναστέλλει την ανάπτυξη των µικροβίων και των µυκήτων. Ένα στεγνό αυτί έχει ελάχιστες πιθανότητες να κάνει φλεγµονή. Μπορείτε να στεγνώσετε επίσης το αυτί σας µε το πιστολάκι των µαλλιών. Απαγορεύεται να χρησιµοποιείτε µπατονέτες (Q-tips), διότι αυτές σπρώχνουν το υλικό απόφραξης βαθύτερα στο κανάλι του αυτιού, ερεθίζουν το δέρµα του και το κάνουν να εκκρίνει υγρασία ή να αιµορραγήσει. Αν στο αυτί σας προκαλείται επαναλαµβανόµενο πρόβληµα, θα χρειαστείτε ελαιούχες ωτικές σταγόνες πριν από το κολύµπι για να το προστατεύσετε από το νερό.

Πότε πρέπει να πάω στον γιατρό;

Εάν έχετε τα συµπτώµατα της εξωτερικής ωτίτιδας θα χρειαστείτε ιατρική φροντίδα. Θα κάνουµε συχνό καθαρισµό του αυτιού σας και θα σας δώσουµε τις κατάλληλες ωτικές σταγόνες. Μερικές φορές, είναι απαραίτητη η αντιβίωση. Όσοι παρουσιάζουν προδιάθεση για εξωτερική ωτίτιδα καλό είναι πριν από τα καλοκαιρινά µπάνια να επισκέπτονται τον ωτορινολαρυγγολόγο για φροντίδα των αυτιών και ιδιαίτερες οδηγίες.

Θαλάσια σπορ: Μπορεί να έχω πρόβληµα από τα αυτιά µου;

Τα θαλάσσια σπορ (καταδύσεις, σκι, σέρφινγκ κ.λπ.) χαρίζουν συγκλονιστικές εµπειρίες. Πολλές φορές όµως βάζουν σε δοκιµασία το αυτί και είναι δυνατόν να προκαλέσουν σ’ αυτό ελαφρές ή βαριές παθήσεις. Η διάτρηση τυµπάνου είναι η πιο συχνή πάθηση. Τη στιγµή που σπάει το τύµπανο έχετε έντονο πόνο και µερικές φορές αίµα. Ο πόνος υποχωρεί σε λίγο και νιώθετε βουητό, µπούκωµα στο αυτί και ίσως βαρηκοΐα.
Μπορείτε να πάρετε παυσίπονο, αλλά απαγορεύεται να βάλετε σταγόνες και να ξαναβρέξετε το αυτί σας. Πρέπει να σας δούµε το συντοµότερο, να διαπιστώσουµε αν υπάρχει τρύπα στο τύµπανο, τι µέγεθος έχει, να µετρήσουµε την ακοή σας και να πάρετε τη σωστή θεραπευτική αγωγή.

Μπορεί να κλείσει η τρύπα στο τύµπανο;

Εάν το αυτί δεν µολυνθεί, τις περισσότερες φορές η διάτρηση επουλώνεται µόνη της. Αν όµως περάσουν περίπου τρεις µήνες και δεν έχει επουλωθεί, είναι απαραίτητη η χειρουργική αποκατάσταση µε τυµπανοπλαστική. Στις περιπτώσεις που µολυνθεί το αυτί και αρχίσει να βγάζει πύον, τότε µπορεί να προκληθούν µεγαλύτερες καταστροφές του τυµπάνου και των µικρών οσταρίων του µέσου αυτιού. ∆ηµιουργείται έτσι η χρόνια ωτίτιδα και θα χρειαστείτε εκτεταµένο χειρουργικό καθαρισµό του αυτιού και τυµπανοπλαστική.

Λιγότερο συχνές παθήσεις του αυτιού από θαλασσινά σπορ επιγραµµατικά είναι:

• Υγρό στο µέσο τµήµα του αυτιού
• Βλάβες στα ακουστικά οστάρια
• Συρίγγιο στον λαβύρινθο

Να θυµάστε όµως ότι εάν νιώσετε στη θάλασσα ή µετά το κολύµπι πόνο, µπούκωµα στο αυτί, βαρηκοΐα, βουητό, αστάθεια ή ίλιγγο πρέπει να εξεταστείτε άµεσα, διότι χρειάζεστε φαρµακευτική αγωγή ή εγχείρηση, όπως µυριγγοτοµή, τυµπανοπλαστική, οσταριοπλαστική ή σύγκλειση του συριγγίου.

Και επειδή Ελλάδα το καλοκαίρι δεν είναι µόνο θάλασσα, προβλήµατα στο αυτί µπορούµε να έχουµε από έντοµα ή ζωύφια, ιδίως στην ύπαιθρο. Πολλά είδη εντόµων µπαίνουν µέσα στο αυτί. Τα µυγάκια και οι σκνίπες, π.χ., µπλέκονται στην κυψέλη (κερί) και δεν µπορούν να ξαναβγούν. Τα µεγαλύτερα έντοµα όταν µπουν δεν µπορούν να στριφογυρίσουν, ούτε να συρθούν προς τα έξω. Προσπαθούν να απελευθερωθούν και η κίνησή τους µας προκαλεί πόνο και τρόµο.

Εάν κάποιο µυγάκι µπει στο αυτί σας µπορείτε να κάνετε πλύση µε χλιαρό νερό, χρησιµοποιώντας σύριγγα πουάρ. Θυµηθείτε να στεγνώσετε µετά µε σταγόνες το αυτί σας. Για µεγαλύτερα έντοµα, ρίξτε στο αυτί σας αρκετές σταγόνες ορυκτελαίου. Αυτό αποφράσσει τους πόρους αναπνοής του εντόµου και το σκοτώνει µέσα σε περίπου 10 λεπτά. Κατόπιν, ελάτε να αφαιρέσουµε το έντοµο και να ελέγξουµε εάν έχει γίνει κάποια ζηµιά στο αυτί σας. Μην προσπαθείτε να το αφαιρέσετε µόνοι σας.

Τελειώνοντας, αξίζει να τονίσουµε ότι τα παιδιά µπορεί να βάλουν στο αυτί τους διάφορα αντικείµενα, όπως χάντρες, ξηρά φασόλια, κοµµάτια µολυβιού, γοµολάστιχες, πλαστελίνη ή άµµο από την παραλία.

Η αφαίρεσή τους είναι λεπτή εργασία. Μην κάνετε τίποτα στο αυτί. Ελάτε να αφαιρέσουµε το αντικείµενο όσο πιο γρήγορα µπορείτε πριν αρχίσει να ερεθίζει το αυτί.

Ευθύμιος Χριστόπουλος MD, PhD
Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγος
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών
Επιστημονικός Υπεύθυνος του Κέντρου Μικρο-Ενδοσκοπικής Χειρουργικής στην Ωτορινολαρυγγολογία
Τηλέφωνο : 6944-360639
Email : info@echristopoulos.gr