Το όπλο που νικά τον καρκίνο του παχέος εντέρου
Η κολονοσκόπηση είναι η πλέον κατάλληλη εξέταση για τη διερεύνηση παθήσεων του παχέος εντέρου, γιατί δίνει τη δυνατότητα ακριβούς διάγνωσης και επιβεβαίωσής τους µε λήψη βιοψιών. Γίνεται µε τη βοήθεια ενός λεπτού, εύκαµπτου σύγχρονου οργάνου, του κολονοσκοπίου, που έχει τη δυνατότητα αναµετάδοσης της εικόνας από το εσωτερικό του παχέος εντέρου σε ειδική οθόνη. 
Είναι το «µεγάλο όπλο» διεθνώς όλων των γαστρεντερολόγων στη µάχη ενάντια στον καρκίνο του παχέος εντέρου, ο οποίος αποτελεί τον δεύτερο πιο συχνό καρκίνο στους άνδρες και τον τέταρτο πιο συχνό στις γυναίκες στον δυτικό κόσµο.
Πρόσφατη µελέτη σε διεθνές ιατρικό περιοδικό την κατέταξε ανάµεσα στις πέντε πιο χρήσιµες ιατρικές προληπτικές εξετάσεις, µαζί µε τον καρδιολογικό έλεγχο, τη µαστογραφία, το τεστ Παπανικολάου και τον έλεγχο του προστάτη.
Η τεράστια αξία της κολονοσκόπησης έγκειται στη µεγάλη ευαισθησία της στη διάγνωση νεοπλασµατικών αλλοιώσεων (πολύποδες παχέος εντέρου), οι οποίοι χωρίς την έγκαιρη διάγνωσή τους αποτελούν τον συχνότερο δρόµο γέννησης του καρκίνου του παχέος εντέρου.
Επιπλέον, κατά τη διαδικασία της εξέτασης γίνεται αφαίρεση όλων των πολυπόδων, µε αποτέλεσµα να εξαλείφονται για κάποια έτη όλες οι πιθανότητες ανάπτυξης καρκίνου και να απαλλάσσεται ο ασθενής από περιττά χειρουργεία.
Επί δεκαετίες όλη η σύγχρονη τεχνολογική έρευνα δεν κατάφερε να αναδείξει πιο αξιόπιστη, ασφαλή και αποτελεσµατική εξέταση από την κολονοσκόπηση, κυρίως λόγω αδυναµίας παρέµβασης στους ευρεθέντες πολύποδες, αλλά και της µικρότερης ευαισθησίας των µεθόδων που προτάθηκαν, όπως η αξονική κολογραφία, η κάψουλα του παχέος εντέρου και η διπλή σκιαγράφηση µε βαριούχο υποκλυσµό. Απεναντίας, η τεχνολογική έρευνα βελτίωσε κατά πολύ τον βαθµό της ασφάλειας, της ανοχής από τον ασθενή και τη διαγνωστική ακρίβεια των κολονοσκοπίων (χρωµοενδοσκόπηση, ενδοσκοπήσεις υψηλής ευκρίνειας και ανάλυσης).
Παρά την τεράστια αξία της, λόγω µύθων και προκαταλήψεων, δεν γίνεται ευρεία χρήση της τόσο σηµαντικής αυτής εξέτασης από το ευρύ κοινό, µε αποτέλεσα ο καρκίνος του παχέος εντέρου να αυξάνεται, ενώ µπορεί πλήρως να προληφθεί και ουσιαστικά µε τη σωστή χρήση της κολονοσκόπησης σχεδόν να εξαλειφθεί.
Τι πρέπει να ξέρουµε επιγραµµατικά
- Όλοι οι άνθρωποι άνω των 50 ετών, ακόµα και χωρίς συµπτώµατα, πρέπει να ξεκινάνε τον τακτικό έλεγχο µε κολονοσκόπηση για καρκίνο του παχέος εντέρου.
- Όταν έχουµε συγγενείς πρώτου ή δευτέρου βαθµού µε καρκίνο του παχέος εντέρου αλλά και µε καλοήθεις πολύποδες έχουµε µεγαλύτερη πιθανότητα εµφάνισης καρκίνου. Σε αυτές τις περιπτώσεις, σε στενή συνεργασία µε τον γαστρεντερολόγο µας πρέπει να ξεκινάµε τον προληπτικό έλεγχο στα 40 ή 45 έτη ή και ακόµα νωρίτερα.
- Ενδεχοµένως, οι καπνιστές, οι υπέρβαροι και οι ασθενείς που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη οφείλουν να ελέγχονται νωρίτερα λόγω αυξηµένου κινδύνου εµφάνισης πολυπόδων (π.χ., στα 45 έτη).
- Μετά την πρώτη κολονοσκόπηση χρειάζεται συνέχιση ελέγχου ανά 1, 3 ή 5-10 έτη, ανάλογα µε τον αριθµό, το µέγεθος και την ιστολογική ανάλυση των ευρεθέντων και εκτοµηθέντων πολυπόδων.
- Η προληπτική κολονοσκόπηση γίνεται όταν δεν έχουµε συµπτώµατα στο πλαίσιο ενός ολοκληρωµένου ιατρικού ελέγχου. Όταν φτάσουµε να έχουµε συµπτώµατα (αίµα στα κόπρανα, πόνο στην κοιλιά, αναιµία µε χαµηλό σίδηρο, διάρροιες κ.λπ.), είναι συνήθως πολύ αργά.
Με τον προληπτικό έλεγχο µέσω κολονοσκόπησης ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι δυνατόν να βρεθεί σε πρώιµο στάδιο, οπότε η αντιµετώπισή του είναι ευκολότερη και µε καλύτερα αποτελέσµατα, πιθανόν και ίαση.
Η εξέταση είναι πλέον ανώδυνη, λόγω των σύγχρονων εξελίξεων στο µέγεθος των ενδοσκοπίων, στην εκπαίδευση του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, στη χρήση νέων µεθόδων µέθης και καταστολής και στη χρήση νέων µεθόδων εισόδου των οργάνων (υδροκολοσκόπηση, χρήση CO2).
Η προετοιµασία για την εξέταση είναι πολύ πιο ευχάριστη, χάρη σε νέα σκευάσµατα καθαρισµού του εντέρου, τα οποία είναι πολύ πιο εύγεστα και απαιτούν τη χρήση πολύ λιγότερου όγκου υγρών.
Κάντε κι εσείς ένα δώρο στα όµορφα χρόνια που σας περιµένουν!.. Ξεκινήστε τον περιοδικό έλεγχο για τον καρκίνο του παχέος εντέρου µε κολονοσκόπηση τη σωστή στιγµή. Για να νικήσει η ζωή και όχι ο καρκίνος.
∆αυίδ Ταραµπουλούς
Γαστρεντερολόγος,
Επιστηµονικός Συνεργάτης ΒιοΚλινικής Θεσσαλονίκης