Η νεφρολιθίαση, ή πέτρα του νεφρού, είναι ασθένεια γνωστή εδώ και 5.000 χρόνια.
Αποτελεί την τρίτη κατά σειρά συχνότητας πάθηση στον άνθρωπο μετά τις ουρολοιμώξεις και τις παθήσεις του προστάτη.
Το 12-13% του δυτικού πληθυσμού θα ταλαιπωρηθεί τουλάχιστον 1 φορά κατά την διάρκεια της ζωής του.
Παράγοντες που επηρεάζουν τον σχηματισμό λίθων είναι το οικογενειακό ιστορικό ουρολιθίασης, οι διατροφικές συνήθειες, οι κλιματολογικές συνθήκες, το επάγγελμα και η ύπαρξη ανατομικών ανωμαλιών του ουροποιητικού που προκαλούν στάση των ούρων.
Μέχρι πριν από 30-35 χρόνια η αντιμετώπιση της ουρολιθίασης παρέμενε δύσκολη, ιδιαίτερα τραυματική, επικίνδυνη και συχνά με σοβαρές επιπλοκές.
Σήμερα χάρη στην εξέλιξη της τεχνολογίας οι ‘πέτρες’ του νεφρού, του ουρητήρα και της κύστεως αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά με 3 ελάχιστα επεμβατικές μεθόδους.
1) Εξωσωματική λιθοτριψία (ESWL)
2) Ουρητηρο-Νεφρολιθοτριψία άκαμπτη ή εύκαμπτη (URS/RIRS)
3) Διαδερμική Νεφρολιθοτριψία (PCNL)
Η απόφαση για το είδος της θεραπείας εξαρτάται κυρίως από το μέγεθoς του και, κατά δεύτερο λόγο, από την εντόπιση του λίθου. Σε ποσοστό 85% περίπου οι λίθοι διαμέτρου μικρότερης των 5 χιλ. αποβάλλονται συνήθως αυτόματα. Οι πιθανότητες να περάσουν και να αποβληθούν αυτόματα οι λίθοι αυξάνονται όσο πιο χαμηλά βρίσκονται (δηλαδή όσο είναι πιο κοντά προς την κύστη). Σε περίπτωση μη αυτόματης αποβολής του λίθου, το χρονικό όριο των 4 εβδομάδων θεωρείται ένας λογικός χρόνος αναμονής, αφού ο νεφρός δεν κινδυνεύει στο διάστημα αυτό.
Η θεραπεία της νεφρολιθίασης, αναλόγως με την περίπτωση και με το είδος του λίθου, μπορεί να είναι :
Εξωσωματική λιθοτριψία
Η εξωσωματική λιθοτριψία με κύματα κρούσης εμφανίστηκε το 1980 και έφερε αληθινή επανάσταση στην αντιμετώπιση της λιθίασης. Έχει καλύτερα αποτελέσματα στους λίθους του νεφρού και του αρχικού τμήματος του ουρητήρα, ενώ όλα σχεδόν τα είδη των λίθων αντιμετωπίζονται με τη μέθοδο αυτή.
Ουρητηροσκόπηση και ενδοσωματική λιθοτριψία
Η ουρητηροσκόπηση είναι μέθοδος κατά την οποία ένα μακρύ και λεπτό όργανο, το ουρητηροσκόπιο, προωθείται υπό άμεση όραση διαμέσου της ουρήθρας και της κύστης 
στον ουρητήρα μέχρι το σημείο που βρίσκεται ο λίθος. Μέσα από το όργανο αυτό εισάγονται οι λιθοτρίπτες που θρυμματίζουν το λίθο, αλλά και οι ειδικές λαβίδες που τον συλλαμβάνουν και τον αφαιρούν.
- Ποσοστό επιτυχίας 95% – 98%
- Ποσοστό επιπλοκών 1%
- Προβλεπόμενος χρόνος νοσηλείας 5-24 ώρες
Διαδερμική νεφρολιθοτριψία
Η διαδερμική λιθοτριψία είναι μέθοδος με υψηλά ποσοστά επιτυχίας. Έχει ένδειξη κυρίως για τους λίθους εκείνους που δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με την εξωσωματική λιθοτριψία. Τέτοιες περιπτώσεις είναι λίθοι μεγαλύτεροι από 2.5 εκ., οι κοραλλιογενείς λίθοι, οι σκληροί λίθοι που είναι ιδιαίτερα ανθεκτικοί στην εξωσωματική 
λιθοτριψία, καθώς και λίθοι σε ασθενείς με δυσμορφία του σκελετού τους ή μεγάλη παχυσαρκία.
Το 19-20% των περιπτώσεων θα επιλυθούν με την διαδερμική νεφρολιθοτριψία (PCNL) που προβλέπει τη δημιουργία ενός λεπτού τούνελ από την οσφυϊκή χώρα έως το εσωτερικό του νεφρού, διαμέσου του οποίου αφαιρούνται οι λίθοι, αφού πρώτα θρυμματιστούν με το laser ή άλλες πηγές ενέργειας.
- Ποσοστό επιτυχίας 95% – 98
- Ποσοστό επιπλοκών 1
- Προβλεπόμενος χρόνος νοσηλείας 48-72 ώρες
Η χειρουργική αφαίρεση των λίθων με τομή έχει, πλην ελάχιστων εξαιρέσεων, στη σημερινή εποχή περιοριστεί, αφού το οπλοστάσιο του ουρολόγου έχει εμπλουτιστεί με αποτελεσματικές και λιγότερο επεμβατικές μεθόδους.
Τόσο υψηλά ποσοστά επιτυχίας με τόσο χαμηλά ποσοστά επιπλοκών μπορούν να επιτευχθούν μόνο όταν συνυπάρχουν 3 προϋποθέσεις αλληλοεξαρτόμενες:
- Μεγάλη Ενδοουρολογική Εμπειρία
- Σωστή Επιλογή Μεθόδου
- Άρτιος Τεχνικός Εξοπλισμός