Του Δημήτριου Γιάλβαλη, Βιοκλινική Αθηνών
- Τι είναι ο θυρεοειδής αδένας;
Ο θυρεοειδής αδένας, ένας από τους πολλούς αδένες του ενδοκρινικού µας συστήµατος, αποτελείται από 2 λοβούς δεξιά και αριστερά της τραχείας στο µπροστινό κεντρικό τµήµα του λαιµού, κάτω ακριβώς από το «µήλο του Αδάµ». Παράγει τη θυροξίνη (Τ4) και την τριιωδοθυρονίνη (Τ3), οι οποίες ρυθµίζουν πολλές σηµαντικές λειτουργίες του οργανισµού µας όπως τη θερµοκρασία, τον καρδιακό ρυθµό, τον µεταβολισµό κ.ά. ∆ιάφορες διαταραχές µπορούν να συµβούν στον θυρεοειδή αδένα, περισσότερο συχνά σε γυναίκες αλλά και σε άνδρες, έφηβους και παιδιά. Οι πιο συνηθισµένες οφείλονται σε αυτοάνοσους µηχανισµούς και προκαλούν υποθυρεοειδισµό ή υπερθυρεοειδισµό.
2. Γιατί πρέπει να τον αφαιρέσω;
Παρόλο που αρκετές περιπτώσεις θυρεοειδικών παθήσεων αντιµετωπίζονται αποτελεσµατικά µε φάρµακα, ο συνηθέστερος λόγος αφαίρεσης του θυρεοειδούς είναι η ύπαρξη «ύποπτου» όζου που εντοπίστηκε µε υπέρηχο και ο οποίος στην κυτταρολογική που ακολούθησε µετά από βιοψία µε λεπτή βελόνη (FNA) έδειξε:
- Καρκίνο θυρεοειδούς
- Υψηλή πιθανότητα για καρκίνο
- Αµφίβολο αποτέλεσµα
Θυρεοειδεκτοµή όµως συνιστάται και σε περιπτώσεις όπου οι όζοι µπορεί να είναι καλοήθεις, όµως:
- Αυξάνονται σε µέγεθος ή δηµιουργούν µεγάλες πολυοζώδεις βρογχοκήλες που προκαλούν συµπτώµατα όπως δυσκαταποσία ή δύσπνοια
- Προκαλούν συµπτώµατα υπερθυρεοειδισµού (µονήρης «τοξικός» όζος)
- Τέλος, περιπτώσεις της νόσου του Graves (αυτοάνοση διαταραχή που προκαλεί υπερθυρεοειδισµό), όπου η συντηρητική θεραπεία έχει αποτύχει ή δεν είναι καθόλου καλά ανεκτή από τον ασθενή, αντιµετωπίζονται χειρουργικά.
3. Τι εξετάσεις χρειάζονται προεγχειρητικά;
Όπως και για άλλες επεµβάσεις, ο προεγχειρητικός έλεγχος περιλαµβάνει πλήρες ιστορικό και φυσική εξέταση του καρδιοαναπνευστικού συστήµατος, ΗΚΓ, ακτινογραφία θώρακος καθώς και µια σειρά αιµατολογικών εξετάσεων και πηκτικότητας.
Σηµαντικό να τονίσουµε ότι όσοι ασθενείς έχουν βράγχος φωνής ή έχουν υποβληθεί στο παρελθόν σε οποιαδήποτε επέµβαση στον λαιµό θα πρέπει να υποβάλλονται σε λαρυγγοσκόπηση προεγχειρητικά, έτσι ώστε να γνωρίζουµε εάν τα παλίνδροµα λαρυγγικά νεύρα που ελέγχουν την κινητικότητα των φωνητικών χορδών λειτουργούν φυσιολογικά.
Τέλος, σε περιπτώσεις όζων ύποπτων για καρκίνο θυρεοειδούς οι ασθενείς θα πρέπει να κάνουν υπερηχογράφηµα χαρτογράφησης τραχήλου για εντοπισµό τυχόν ύποπτων τραχηλικών λεµφαδένων έτσι ώστε να αφαιρεθούν ταυτόχρονα µε τον θυρεοειδή.
4. Τι είδους επέµβασηθα χρειαστεί να κάνω ανάλογα µε την περίπτωση;
Σε όλες τις περιπτώσεις που έχουµε να αντιµετωπίσουµε καλοήθη νόσο, σε περιπτώσεις καρκίνου θυρεοειδούς που περιορίζεται στον αδένα χωρίς προσβολή των τραχηλικών λεµφαδένων και πάντα µε κριτήριο τον συνολικό όγκο του θυρεοειδούς αδένα µπορεί να πραγµατοποιηθούν:
- Ολική θυρεοειδεκτοµή ανοικτή
- Ελάχιστα επεµβατική θυρεοειδεκτοµή
- Ελάχιστα επεµβατική ενδοσκοπική θυρεοειδεκτοµή (mivat)
Στις περιπτώσεις όµως που ο ασθενής έχει υποψία για καρκίνο θυρεοειδούς ή επιβεβαιωµένο καρκίνο µε λεµφαδενικές µεταστάσεις η επέµβαση εκλογής είναι: Ολική θυρεοειδεκτοµή µε κεντρικό ή και πλάγιο λεµφαδενικό καθαρισµό τραχήλου (ανάλογα µε την εντόπιση των λεµφαδένων στην προεγχειρητική χαρτογράφηση).
5. Ποιες οι συνήθεις επιπλοκές της επέµβασης;
Η χειρουργική µου οµάδα χρησιµοποιεί όλα τα σύγχρονα εργαλεία, όπως νευροδιεγέρτη, ψαλίδι υπερήχων, ειδικά ενδοσκόπια και εργαλεία µικροχειρουργικής, µε τα οποία, ταυτόχρονα µε την εµπειρία και εξειδίκευσή µας, διασφαλίζεται τόσο η ασφάλεια όσο και η αποτελεσµατικότητα της όποιας επέµβασης αφορά τον θυρεοειδή, αλλά και όλους τους ενδοκρινείς αδένες.
Συνήθεις επιπλοκές είναι:
- Αιµορραγία
- Τραυµατισµός παλίνδροµου λαρυγγικού νεύρου µε προσωρινή βραγχνάδα
- Παροδικός υποπαραθυρεοειδισµός µε επακόλουθη υπασβεστιαιµία
6. Τι πρέπει να προσέχω µετά την επέµβαση;
Την ίδια µέρα µετά την επέµβαση µιλάτε κανονικά και σιτίζεστε κανονικά χωρίς κανένα πρόβληµα. Μετά την έξοδό σας από την Κλινική χρειάζεται για διάστηµα 2 εβδοµάδων να αποφεύγονται οι έντονες δραστηριότητες (άρση βάρους και έντονη γυµναστική) για να µειωθεί ο κίνδυνος αιµατώµατος αλλά και δυσµορφίας ή ρήξης του τραχηλικού τραύµατος. Κατά τα λοιπά η επιστροφή στις υπόλοιπες συνήθεις καθηµερινές λειτουργίες είναι άµεση, µόλις σε 2-3 µέρες.
Τέλος, επειδή έχει αφαιρεθεί όλος ο θυρεοειδής αδένας, θα είστε σε αντιθυρεοειδική αγωγή (εφ’ όρου ζωής) και πιθανόν και αγωγή µε ασβέστιο και Βιταµίνη D για βραχύ χρονικό διάστηµα.
7. Πώς επιλέγω χειρουργό;
Είναι διεθνώς παραδεκτό ότι οι επεµβάσεις στον θυρεοειδή και παραθυρεοειδή αδένα (και γενικά στους ενδοκρινείς) θα πρέπει να πραγµατοποιούνται από χειρουργούς που έχουν εξειδικευτεί και εκτελούν τέτοιες επεµβάσεις σε τακτική βάση.
Ο κος Γιάλβαλης έχει εξειδικευτεί στο Τµήµα Ενδοκρινικής Χειρουργικής του Πανεπιστηµιακού Νοσοκοµείου King’s College Hospital του Λονδίνου και πραγµατοποιεί µε την οµάδα του πλήθος επεµβάσεων και επανεπεµβάσεων θυρεοειδούς, παραθυρεοειδών και επινεφριδίων στην Κλινική µας.
Δημήτριος Μιχ. Γιάλβαλης MD MSc
Γενικός Χειρουργός-Χειρουργός Ενδοκρινών Αδένων